SES-projekt: “NAM afvalwater”

In 2018 ontving PRINCIPIA een verzoek van de Stichting Stop Afvalwater Twente (SSAT) om het Royal HaskoningDHV (RHDHV) rapport “Herafweging Verwerking Productiewater Schoonebeek” (2016) van kritisch commentaar te voorzien. Een van de beschouwde alternatieven in deze Herafweging betreft het opslaan van het productiewater (dat vrijkomt bij de winning van olie in Schoonebeek) in een aantal uitgeproduceerde gasvelden in Twente. SSAT is van oordeel dat de waterinjecties gepaard gaan met niet acceptabele risico’s doordat het niet te voorkomen is dat grote hoeveelheden zout in oplossing gaan vanuit de steenzoutlagen die de gasvelden afsluiten. Met als gevolg het ontstaan van sinkholes met desastreuze gevolgen. Na bestudering van het RHDV rapport kwam ik tot de conclusie dat het onwaarschijnlijk is dat bij de komende herafweging in 2021 de keuze voor de verwerking van het productiewater zou vallen op het door SSAT voorgestelde alternatief: zuivering van het productiewater en lozing op het oppervlaktewater. Dat alternatief kost veel meer energie dan de opslag in een gasveld en is aanzienlijk kostbaarder.

Daarop heb ik voorgesteld om in de komende herafweging de toepassing van een circulair proces mee te nemen. Het productiewater bevat aanzienlijke hoeveelheden zout, dat afkomstig is uit de watervoerende waterlaag (aquifer) die het Schoonebeek veld flankeert. In het circulaire proces wordt de productiewaterstroom gesplitst in een waterstroom waarin al het zout is geconcentreerd (de brijnstroom) en een ultrapuur waterstroom die gebruikt wordt om de stoom te genereren die gebruikt wordt om de olieproductie van het Schoonebeek veld te stimuleren. Daarmee is het voorgestelde proces in dit opzicht circulair. De splitsing van de waterstromen vindt plaats in de Nieuwater fabriek die bij de huidige procesvoering in gebruik is om voedingswater voor de stoomopwekking te maken uit het effluent van de RWZI Emmen.  Deze fabriek maakt gebruik van membranen en dat vergt veel minder energie voor de zuiveringsstap dan het destillatieproces dat is voorgesteld in het 2016 herafwegingsrapport van RHDHV. Bovendien hoeft er dan geen nieuwe fabriek te worden gebouwd voor de zuiveringsstap. De UTwente heeft deze toepassing van de Nieuwater fabriek onderzocht en, naar verluidt, is dit met enige aanpassingen en uitbreidingen, geschikt bevonden voor toepassing in het circulaire verwerkingsproces. In het tweede kwartaal van 2021 zal, naar verwachting, een rapport hierover het licht zien.

 

In het circulaire procesvoorstel wordt de brijnstroom geïnjecteerd in de watervoerende laag (aquifer) die de begrenzing vormt van het Schoonebeek olieveld. Dan gaat het zout terug waar het vandaan kwam en hoeft het niet meer in de Twentse gasvelden te worden geïnjecteerd. Dit maakt het proces 100% circulair. NAM bestudeert momenteel ook dit aspect van het circulaire procesvoorstel en denkt in kwartaal 2 van 2021 met een rapport hierover te komen dat, evenals het rapport over de toepassing van de Nieuwater ultrapuur water fabriek, gebruikt zal worden in de Herafweging Productiewater Schoonebeek 2021.

 

Gert Colenbrander, 1 mei 2021

Principia in Coronatijd (2)

Nu Corona langer duurt dan velen van ons voorzien hadden, moeten we vaststellen dat de invloed op Principia groter is dan we hadden gedacht. Het is gewoon even een beetje stil geworden rondom onze alumnivereniging…

 

  • De Principia Masterlunchlezing (samen met Newton)  is in 2020 niet doorgegaan en is voor 2021 voorlopig verschoven naar het laatste kwartaal van het jaar
  • De Principia-prijs 2021 – dito
  • De WB-alumninieuwsbrief – dito (nadat we op de website de gevolgen van Corona hadden gepubliceerd viel gewoon weinig meer te melden)
  • De Shell Eco Marathon 2021 – dito
  • De Solar Boat Race 2021  – dito
  • De voorgenomen WB-excursie “Duurzaam Varen” naar een werf in Vinkeveen – dito
  • De Shadowing days  (samen met Newton) activiteit(afstudeerstudenten snuffelen een hele dag bij een jonge WB-alumnus) – dito
  • De UT was/is voor een groot gedeelte dicht

Wat overeind bleef

  • De Principia-website     http://principia.utwente.nl/
  • De SES (SeniorExpertSupport)-activiteiten  “Innovatieve elektrische aandrijving voor pleziervaartuigen”, zie website,  artikel over het “NAM-afvalwaterprojekt” in voorbereiding
  • De Duurzaam discussiegroepen (in het bijzonder Duurzaam Noord, ook hier is een website-artikel in voor bereiding)

Nieuw

  • Voor het laatste kwartaal 2021 hebben we samen met het nieuwe Newton-bestuur een Duurzaamheidsdag gepland

Nu het eind van de Corona-ellende langzaam in zicht komt, hopen we stap voor stap de draad weer op te pakken.

 

Namens het bestuur

 

Anne F.van der Meer

Ontwerp een innovatieve e-aandrijving voor pleziervaartuigen (3)

In aansluiting op twee eerdere berichten over dit SES-project (zie elders op de website) hierbij een update van de verdere voortgang….
Met de thermometer vannacht op -10 en Elfstedenkoorts in de krant begin ik aan deze update over het Senior Export Support project “Ontwerp een innovatieve e-aandrijving voor pleziervaartuigen”.

Met onze ongewijzigde opdracht om een zo efficiënt en goedkoop mogelijke e-aandrijving te realiseren hebben we ons het afgelopen half jaar vooral gericht op het zo goed mogelijk in kaart brengen van de verschillende deelrendementen van de door ons ontworpen en gebouwde e-aandrijving. Dit betekent het zo goed mogelijk meten van alle parameters die bijdragen aan deze deelrendementen en het bepalen van de relatie tussen sleepkracht en stuwkracht.
Om het motorrendement (Elektrisch vermogen in/Mechanisch vermogen uit) en het schroefrendement (Mechanisch vermogen in / (Schroefas stuwkracht x vaarsnelheid uit) goed te meten moest er aan de installatie van onze aandrijving in de MienSkip-sloep nogal wat omgebouwd worden. Met al onze ervaring gingen we daarbij natuurlijk uit van meten = weten, maar achteraf hadden we uit moeten gaan van “nog beter meten = zeker weten”. Want we waren te optimistisch.

De motor vrij ophangen ging best vlot. De momentarm hebben we helaas wel 3 keer opnieuw moeten bevestigen op de motor-as en ook de krachtopnemer voor de axiale kracht (stuwkracht) is wel 3 keer opnieuw geplaatst. Natuurlijk speelde ons minimale onderdelenbudget en het ontberen van een werkplaats met een goed machinepark ons parten maar toch bleek het allemaal een stuk lastiger dan vooraf gedacht om een goede meetconstructie te maken. Maar het plezier om samen aan de boot te “knutselen” en de goede onderlinge sfeer zorgden voor veel voldoening en uiteindelijk een goed resultaat. Daar waar de eerste meetsessies veel spreiding vertoonden waren we over de laatste meetsessie, na de nodige verbeteringen aan onze meetopstelling, dik tevreden.

Na afloop van deze laatste meetsessie is er toen wat opgedronken; resultaat moet je tenslotte vieren.
Hieronder zie je, als voorbeeld van één van de metingen het meetresultaat voor de stuwkracht t.o.v. de sleepkracht zoals gemeten in 2019. Gelukkig toont deze grafiek aan dat de stuwkracht iets anders is dan de sleepkracht want dat was vorig jaar de aanleiding om o.a. de stuwkracht te willen meten. Om een bewegende boot steeds sneller te laten varen heb je namelijk steeds meer stuwkracht nodig. Mag je best even over nadenken.

Is het project nu klaar?
Nee, zeker nog niet. Zo werken we momenteel samen met de NHL (Noordelijke Hogeschool Leeuwarden) aan een meer professionele bediening die o.a. vaarsnelheid maar ook resterende accucapaciteit aangeeft. Ook willen we in het voorjaar nog een ander schroeftype proberen om te zien of daar meer rendement uit te halen is.
Genoeg te doen dus in het voorjaar maar nu eerst even schaatsen.
Mede namens Gert, Anne en Geert,
René Scheltes

Principiaprijs 2020/2021

In samenwerking met Isaac Newton heeft Principia de laatste jaren om de twee jaar het “Principiaprijs”-evenement georganiseerd.  Vanwege het grote enthousiasme vorig jaar was besloten om ook dit jaar op 19 november 2020 dit gebeuren te herhalen. Dan wordt in het onderwijsprogramma een dag vrijgespeeld, en werken teams van 3 WB-studenten aan een technisch probleem uit de praktijk, ingebracht door een bedrijf.

Aan het eind van de dag worden de team-resultaten beoordeeld door een jury (bestaande uit ingenieurs van het bedrijf, van de UT en van Principia), en het winnende studententeam gaat er met een prijs van 1000 euro per persoon (de Principia-prijs) vandoor.

Voor dit jaar had het Innovatiecluster Noord Nederland (voorheen Innovatiecluster Drachten) haar medewerking toegezegd.

Briefing Principiaprijs 2019

Tot het allerlaatste moment is er gewerkt om dit evenement op 19 november 2020 doorgang te laten vinden, maar, zoals bij zo veel Principia-activiteiten – kon ook deze happening door de verscherpte Coronamaatregelen niet doorgaan.

Maar uitstel is in dit geval een afstel: het goede nieuws is, dat we in overleg zijn om de happening alsnog op 29 april 2021 door te laten gaan. De inspirerende samenwerking met het Isaac Newton bestuur mag in deze niet ongenoemd blijven.

 

Ir. Anne F. van der Meer

Bedankje Green Team Twente

Principia heeft tijdens een bijeenkomst met het oude en nieuwe teamleden van het Green Team
Twente een aardige attentie ontvangen. Als blijk van waardering voor de ontvangen geldelijke
bijdrage en vooral voor de inzet van diverse SES leden van Principia heeft de oud team manager
Olof Baltus een op canvas geprinte collage van tekeningen van de waterstofauto Aurora (zie
hieronder) overhandigd. Olof bedankte Principia voor de intensieve hulp bij het ontwerpproces en
benadrukte dat de teamleden erg tevreden waren over de geboden hulp en de samenwerking.

 

W.S.G. Isaac Newton in Coronatijd

De campus van de UT is een soort spookstad geworden. Nu is dat effect wel versterkt door de vakantieperiode, maar ook in de derde en vierde module zag je bijna geen hond in de horst. Na wat maandjes studeren zonder een lekkere mok Newtonkoffie en een praatje in de kamer realiseert men zich hoe erg zij de uni, maar vooral de gezellige vereniging, missen.

Als vereniging probeert Newton natuurlijk om nog steeds de leden zo goed mogelijk van dienst te kunnen zijn bij het studeren en recreëren. Echter dit kan en mag maar heel beperkt in fysieke vorm. Online activiteiten komen ondertussen ook wel een beetje de neus uit, naar een beeldscherm kijken is nou eenmaal geen goede vervanging voor een goede sfeer. Op het eind van het jaar hebben we na veel overleg met de uni een mooie buitenborrel en een picknick kunnen organiseren. Dit werd erg gewaardeerd door de leden. Maar helaas is het niet zeker dat we dit soort activiteiten in de nabije toekomst weer kunnen organiseren.

Wat wordt er verder dan nog wel gedaan in deze tijd? Achter de schermen wordt er door het bestuur en de commissies nog vrij veel georganiseerd voor in de toekomst. Bijvoorbeeld de kick-in die over twee weken gaat plaatsvinden, waarbij het van belang is om ongeacht de omstandigheden toch te laten zien aan de eerstejaars hoe gezellig wb’ers zijn en waar wij onze leden allemaal mee kunnen helpen op het gebied van onderwijs. Ook het lustrum komt er weer aan, waarvoor al een compleet programma is opgezet met onder andere een excursie naar horlogebedrijven in Geneve en tokkelen van de horst. Verder wordt er ook hard gewerkt met de UT over hoe het onderwijs weer fysiek op kan starten, waar ook al een heleboel vooruitgang in is gemaakt sinds de eerste maanden. Zo zijn er alweer een aantal studieplekken vrij en mag de Newtonkamer weer gebruikt worden door het bestuur, die nu fanatiek nieuwe toevoegingen voor de kamer aan het beunen zijn.

Echter, het blijft vooral afwachten hoe de situatie zich vordert. Zoals we afgelopen week hebben kunnen zien kan de situatie zo veranderen dat maanden werk ineens op korte termijn weer aangepast moet worden, zoals voor de introductie. Vooralsnog houden wij onze vingers gekruist dat alle dingen waar we met de vereniging zo hard naartoe gewerkt hebben door kunnen gaan.

Jonne van Haastregt
Voorzitter van W.S.G. Isaac Newton
Adunare Utile Dulci

Solar Boat Twente in Coronatijd

De wereldwijde uitbraak van het COVID-19 virus heeft een zwaar stempel gedrukt op de activiteiten van het SBT 2019-2020 team. Tot de uitbraak in maart 2020 is het team voortvarend in actie geweest. Mede door het feit dat de eisen die aan het zonnedek worden gesteld voor deelname aan de wedstrijden moesten romp en dek opnieuw worden gebouwd. Dit is gelukt in de eerste maanden van 2020, voor de uitbraak van het virus. Voor het ontwerp van de essentiële componenten zoals zonnepanelen, elektromotor van de aandrijving, schroef, draagvleugels, elektronica en software, is voortgebouwd op de ervaringen van het vorige team, waarbij veel aandacht is besteed aan het tekortkomingen in het ontwerp van de zonneboot van het vorige team. Dat heeft geleid tot belangrijke verbeteringen in het ontwerp van de componenten.  De bestellingen voor de componenten waren eind 2019 de deur uit.

Na de uitbraak van het virus liepen veel ontwikkelingen niet zoals gepland. Levering van onderdelen liep vertraging op. Fysieke bijeenkomsten van het team waren niet toegestaan. Wedstrijden zijn afgelast. Montage van onderdelen in de boot werd sterk gehinderd. Desondanks heeft het team de formidabele prestatie geleverd om niet bij de pakken te gaan neerzitten maar op 22 juli virtueel de complete boot te onthullen. https://youtu.be/vrwZe6TOcb0

In voorafgaande jaren volgde kort na de onthulling de eerste wedstrijd. Alle wedstrijden zijn afgelast, dus dat creëert mogelijkheden voor het huidige team om een gestructureerd testprogramma uit te voeren. Dat gebeurt totdat eind augustus het nieuwe team het stokje overneemt. Daarbij zal blijken of de ambitie kan worden waargemaakt om de romp door de draagvleugels uit het water te tillen en zo lang als gewenst de boot te laten vliegen. Aan de inspanningen om een goed regelsysteem voor de vleugelverstelling te ontwikkelen zal het niet liggen.

Gert Colenbrander

Principia in Coronatijd

De zomer(vakantie) is voor Principia in het algemeen een rustige periode. De overgang van komkommertijd naar ‘Coronatijd’ is daarom niet zo heel groot. Toch heeft de Coronatijd wel degelijk z’n invloed op de activiteiten van de club. Logischer wijze zijn voorlopig de bijeenkomsten nog uit den boze, en moeten we ons met de videovariant behelpen. Dit is tegenwoordig geen groot probleem (meer), maar het haalt het toch niet bij de gezelligheid van onze normale bijeenkomsten. Een aantal van onze leden valt echter in de als ‘risicogroep’ aangemerkte mensen, dus we zullen zeer zorgvuldig moeten overwegen wanneer we het weer aandurven om elkaar weer fysiek te gaan ontmoeten.

De hete zomer dit jaar lijkt een statement te willen maken in de klimaatdiscussie. Ja, de klimaatverandering is reëel. Of wij met onze CO2 uitstoot hier een doorslaggevende invloed op hebben waag ik nog steeds te betwijfelen, maar desondanks vind ik het streven naar een duurzame energievoorziening, die niet langer afhankelijk is van fossiele brandstoffen zeer de moeite waard. Alleen daar waar we erin slagen een cyclus naar voorbeeld van onze natuurlijke omgeving op te bouwen, zullen we onze activiteiten duurzaam kunnen voortzetten en zelfs uitbreiden, want de bevolkingsaanwas is nog steeds fors, en het algemene welvaartsniveau groeit nog steeds, wat ook de vraag naar energie nog altijd doet groeien.

Het is daarmee geen eenvoudige klus om een duurzaam (cyclisch) energiesysteem op te tuigen dat in voldoende energie voorziet in de juiste vorm, op de juiste plaats, op het moment dat het gevraagd wordt. En dat alles ook nog tegen acceptabele kosten!

Binnen duurzaam Noord wordt gestudeerd op verschillend scenario’s aan de hand van het rapport van Berenschot van Maart dit jaar ‘Klimaat neutrale energiescenario’s 2050’. Ik ben benieuwd of hier nog nieuwe inzichten uit voortkomen. De studie en de discussie is in elk geval zeer de moeite waard.

Ook onze studenten teams laten zich niet op non-actief zetten. ‘Het bloed kruipt waar het niet gaan kan’. Dus er wordt nog steeds geracet met auto’s en boten. Wij blijven de team natuurlijk volgen, en steunen ze waar mogelijk.

In het nieuws vandaag wordt de sterkste stijging van het aantal Corona ‘positieven’ gemeld. Je kunt je afvragen of het gestegen aantal testen hier niet mede debet aan is, maar desondanks lijken we nog niet van het virus te zijn verlost, dus zullen we ons voorlopig nog maar netjes aan de regeltjes houden. Ik hoop dat we daarmee een crisis in de Ic’s voor kunnen blijven en dat het aantal slachtoffers relatief beperkt zal zijn. In (Noordoost) Nederland denk ik dat we relatief goed voorgesorteerd staan. Ik maak me meer zorgen om de ontwikkelingen in (zuid) America maar ook in China en India. Anderhalve meter afstand is in India een onhaalbare doelstelling, en dat geldt voor meer dichtbevolkte gebieden.

Laten we hopen dat de medicatie tegen Corona zodanig verbetert dat het niet lang meer een  levensbedreigende ziekte is. Ik wens alle Principia-leden een prettige zomer, in goede gezondheid.

Jan Kees te Riet Scholten

De UT in coronatijd.

De impact van Covid-19 op de Universiteit Twente was (en is) groot. De steeds verdergaande maatregelen om het coronavirus te beheersen brachten met zich mee dat we gedurende lange tijd anders moeten gaan studeren, werken en leven op de campus. De gebouwen bleven lange tijd gesloten, maar er werd hard gewerkt om het onderwijs en onderzoek zo goed mogelijk online door te laten gaan. Het was hartverwarmend om de grote inzet en toewijding hiervoor van onze studenten en medewerkers te zien.

Ook de inzet van alumni om andere mensen te helpen in deze tijd was bijzonder om te zien. We deden een oproep onder alumni om deze inspirerende verhalen met ons te delen. En of we die kregen! We zeggen dan ook met trots: een community met impact! Alle voorbeelden van deze inspirerende alumni zijn te vinden op www.utwente.nl/wall.

De coronamaatregelen hadden ook invloed op onze werkzaamheden als Alumnibureau. Helaas hebben we onze alumni activiteiten, zoals de Twente Alumni Lezingen en DEAN evenementen in het buitenland, moeten afgelasten. Maar samen met betrokken alumni vrijwilligers zijn we op zoek gegaan naar nieuwe, online, manieren van samenkomen. Samen met het Young Alumni Network hebben we daarom een webinar georganiseerd over het starten van een start-up en gingen we daarnaast op een heuse online wereldtour! Samen met vrijwilligers organiseerden we online events over de hele wereld. Voor de deelnemers (veelal expats) een zeer waardevol moment om in contact te komen met mede-alumni in hun eigen stad of regio, om op die manier nieuwe contacten te leggen, maar ook ervaringen en tips uit te kunnen wisselen.

Ondanks de grote onzekerheid die het coronavirus met zich meebracht, is de UT-community er een met een grote impact en daar zijn we enorm trots op!

Blijf veilig, blijf gezond en let goed op elkaar.
UT Alumnibureau

Het Green Team Twente in Corona tijd.

Het COVID-19 virus heeft ervoor gezorgd dat het Green Team Twente zijn plannen voor 2020 drastisch moest wijzigen. Al gauw werd duidelijk dat alles anders georganiseerd moest worden en in april 2020 werd ook de Shell Eco rally 2020 afgelast. Enkele toeleveranciers bleken niet meer in staat om de te produceren onderdelen voor de auto op tijd te leveren door een andere prioriteitsstelling veroorzaakt door de Corona crisis. De meer intensieve periode van assistentie door de SES groep van Principia tijdens de ontwerpfase was gelukkig in 2019 afgerond. Begin juni is er nog even telefonisch en email contact geweest over maatafwijkingen in geproduceerde delen.
Ondanks de complicerende factoren veroorzaakt door de Corona beperkingen is het Green Team Twente er toch is geslaagd een werkende auto in elkaar te sleutelen en deze op 29 juni 2020 met een video presentatie te onthullen. De daarop volgende dagen is het “Hydrogen next” evenement georganiseerd, waarin met video presentaties  de Shell eco-marathon, de rol van waterstof en het nieuwe team voor 2020-2021 aan de orde kwamen. Voor geïnteresseerden zijn op de website van het Green Team Twente ( https://www.greenteamtwente.nl/ ) deze video’s nog te bekijken.

Het goede nieuws is dat het Green Team Twente voor het vierde opeenvolgende jaar de “Communication award” van de Shell Eco-marathon gewonnen heeft, dat er een veelbelovende auto is geproduceerd en dat er een gemotiveerd nieuw team klaarstaat om het komende jaar een goed resultaat neer te zetten.

Principia en de SES groep staan klaar om ook dit nieuwe team te ondersteunen.