De club van Rome heeft ons in 1972 al duidelijk gemaakt dat de fossiele brandstoffen een keer op zouden raken. Voeg daarbij het populaire verhaal van “The Inconvenient Truth” over de opwarming van de aarde in 2006 en iedereen moet erkennen dat we al heel lang weten dat we niet op de huidige manier kunnen blijven omgaan met moeder aarde.
Fossiele brandstoffen die zich in 100 duizenden jaren hebben gevormd stoken we in circa 150 jaar op. Onze generaties putten dus in no-time de aarde uit. We kunnen dit alleen maar met het schaamrood op onze kaken aan onze kinderen en klein kinderen uitleggen. Ook kan ik niet aan toekomstige generaties uitleggen dat we na heel lang meten moeten concluderen dat de aardatmosfeer nu opwarmt met een snelheid van 10°C per 50 jaar terwijl dat voorheen 10°C per 1.000 jaar bedroeg.
Het probleem lijkt dus duidelijk. Nu nog een oplossing. Omdat het inleveren van onze verworvenheden door de overgrote meerderheid niet omarmd wordt en we de beschikbare energie met steeds meer mensen op aarde moeten delen, richten we ons als techneut op om te kijken of we de energie op een duurzame manier kunnen opwekken cq. transformeren.
In Nederland verbruiken we circa 800 miljard kWh per jaar (3.000 Peta Joule/jaar). Om duurzaam in onze energie behoefte te voorzien verwachten we circa 85% hiervan uit zon en wind te halen. Met een verhouding van 2/3 wind en 1/3 zon betekent dit dat we circa 20.000 km2 landoppervlaknodig hebben. Dit is 48% van het oppervlak van Nederland. Beetje veel lijkt me om het probleem op deze manier op te lossen in ons dichtbevolkte land. We willen best naar duurzaam, maar niemand wil die windmolenparken in zijn achtertuin terwijl we nu nog niet eens 10% duurzaam opwekken.
Kan het ook anders? Ja natuurlijk kan het anders. Anders zouden we dit artikel tenslotte niet schrijven. Vandaag de dag halen we kolen, gas en olie voor een heel groot deel uit de rest van de wereld. Laten we het duurzaam opwekken van energie ook eens op wereldschaal kijken.
We kunnen door ruim 6.000 km2 zonnepanelen in Nederland te plaatsen in 30% van onze energiebehoefte voorzien maar als we diezelfde 6000 km2 in de Sahara plaatsen, dan is de energieopbrengst ruim 2 maal zo hoog en voorzien we zomaar in 60% van onze energiebehoefte!! Zonder in koloniaal gedrag te vervallen kunnen we wellicht 1 of meer Afrikaanse staten interesseren om energie leverancier te worden. Dit brengt deze landen financiële voorspoed en geeft ze op het gebied van energie techniek een vooraanstaande positie in de wereld terwijl dit minder dan 0,1% van de ruimte in de Sahara in beslag neemt.
Het is zelfs mogelijk om in de hele energie behoefte van de wereld te voorzien door in 6 grote woestijnen verspreid over de wereld zonnevelden van 150.000 km2 elk te plaatsen. Heel veel km2 inderdaad maar “slechts” 7% van deze 6 woestijnen.
— From Sunlight” van Matthias Loster, 2010
Deze zonne-energie kan niet als elektrische energie over grote afstanden worden getransporteerd zonder grote verliezen. Omdat ook overschotten in de elektriciteitsproductie die hier lokaal wordt geproduceerd niet op een duurzame manier kan worden opgeslagen is een andere energiedrager noodzakelijk die deze nadelen niet heeft. Waterstof en chemische verbindingen die uit waterstof worden gemaakt zonder gebruik van koolstof (C) kunnen deze rol als energiedrager uitstekend vervullen. Ze kunnen in gasvorm per pijpleiding of in vloeistofvorm met tankers over grote afstanden worden getransporteerd. In Nederland, op korte afstand van de eindgebruikers, kunnen zij weer worden omgezet in elektrische energie om aan onze energievraag te voldoen.
We hopen met dit artikel te laten zien dat we ook het energievraagstuk veel meer dan nu volgens de wetten van de economie kunnen laten verlopen: laat ieder land zich specialiseren in datgene waarin het goed is.
Principia Discussiegroep Duurzaam Noord
Oktober 2019
PS: “Principia Discussiegroep Duurzaam Noord” bestaat uit 5 WB-alumni, die allen in Noord Nederland wonen en 1x per ca 6 weken bij elkaar komen om met een ingenieurs-blik naar de duurzaamheidsproblematiek te kijken.
Meer weten? Mail a.meer35@upcmail.nl