Energietransitie wijk “de Nijverheid” in Hengelo OV.

In het kader van het overheidsproject PAW (Programma Aardgasvrije Wijken)  heeft de gemeente Hengelo OV een project gestart om de wijk “de Nijverheid” aardgasvrij te maken en hiervoor een subsidie van 4,25 M€ gekregen. Een aantal bewoners van de wijk zijn als lid van adviescommissies en als deelnemer aan gemeentelijke werkgroepen betrokken bij dit project. Op deze manier geeft de gemeente Hengelo invulling aan bewonersparticipatie in het project en hoopt  ze draagvlak te creëren voor de te kiezen oplossing.

De volgende alternatieven voor het aardgasvrij maken zijn onderzocht:

• Warmtenet.
• Hybride warmtepomp op duurzaam gas (biogas of waterstof).
• Combi CV ketel op waterstof.
• Warmtepomp (All electric).

De kosten van deze alternatieven zijn in een business case naast elkaar gezet. Ter vergelijking is ook de huidige standaard oplossing met een combi CV ketel op aardgas toegevoegd aan de business case.
De uitkomst van het onderzoek was dat alle alternatieven duurder uitvallen dan de combiketel op aardgas. Een warmtenet, waarvan de gemeente Hengelo door de beschikbaarheid van industriële afvalwarmte een groot voorstander is, bleek ook een relatief dure oplossing voor de Nijverheid te zijn. Bovendien kleven aan deze oplossing nog problemen betreffende duurzaamheid, toekomstbestendigheid en afhankelijkheid van een monopolist.

De bewonerscommissies zijn meer voorstander van hybride warmtepompen of een CV ketel op waterstof.  De all electric oplossing, waarbij een elektrische warmtepomp voor de verwarming en voor de warmwatervoorziening van het huis zorgt, is alleen mogelijk voor zeer goed geïsoleerde woningen, waardoor deze oplossing niet geschikt is voor het overgrote gedeelte van de woningen van de wijk.

Het grootste probleem voor de alternatieven op basis van waterstof is de beschikbaarheid hiervan.
Voor deze wijk is eigenlijk de enige oplossing om de waterstof in de directe omgeving te maken met behulp van een elektrolyser. In een elektrolyser kan met behulp van (groene) stroom waterstofgas uit water worden geproduceerd.

Omdat de gemeente Hengelo de waterstof alternatieven eigenlijk niet serieus wilde bekijken heeft ondergetekende als lid van een adviescommissie en lid van de Senior Expert Support groep van Principia met een aantal medestanders de waterstofoptie wat verder uitgespit. In dit kader zijn er besprekingen geweest met de Gasunie, de NAM, het ECW, een leverancier van duurzame energie, de netbeheerder, een leverancier van elektrolysers, een leverancier van gasgestookte warmtepompen en diverse deskundigen op het gebied van waterstof.
Hieruit bleek dat de waterstof optie wel degelijk een reëel alternatief voor een warmtenet kan zijn met lagere kosten voor de bewoners.

Het Principia netwerk was hierbij van groot belang, omdat hieruit veel informatie beschikbaar kwam en nuttige contacten tot stand konden worden gebracht. Ook discussies met Principia leden (o.a. uit de duurzaamheidsgroepen van SES) waren heel effectief om betrouwbare informatie boven water te krijgen en goed onderbouwde standpunten te bepalen.

Hengelo, April 2021, Steven Olthof